Sinema: Veda - Salih Bozok'un Gözlerinden Mustafa Kemal Atatürk'ün Hayatı... / Konusu, Özeti, Afişler

Veda

Oyuncular; Sinan Tuzcu, Serhat Mustafa Kılıç, Dolunay Soysert
Yönetmen;  Zülfü Livaneli
Tür; Biyografi, Dram, Savaş, Tarih

Konusu; Film, askeri okuldan Kurtuluş Savaşı'na kadar, devrimci devlet adamı ve Türkiye Cumhuriyeti'nin Kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün öyküsünü konu almaktadır.

Özeti; Film, 10 Kasım 1938 Dolmabahçe Sarayında Atatürk'ün yaveri Salih Bozok'un görüntüleri ile başlamaktadır. Salih Bozok, Atatürk'ün ölüm döşeğinde komada olmasından dolayı kendisini öldürmek istemektedir ve oğlunu çağırarak, Atatürk ölürse kendisini öldüreceğini söyleyecektir. Bu habere çok üzülen oğlu Muzaffer'e neden böyle bir karar aldığını açıklamak için bir mektup yazacak ve bu mektupta Atatürk ile olan hikayesinden bahsedecektir. 1887 yılında Selanik'te başlayan hikayelerinde ikisi de 6 yaşındadır. O yaşlarda Mustafa ismiyle anılan Atatürk, annesi tarafından hoca olması için ilgili bir mektebe gönderilmek istenmektedir ancak Mustafa'da, babası da aynı fikirde değillerdir. Zübeyde hanım müslüman mektebine göndererek Kur'an öğrenmesini ve dini bir hoca olmasını istemektedir. Ve okulun ilk gününde Salih ile aynı sırada oturacaklar ve oyun oynarken Salih, hocanın rahlesini devirecek ve hoca gelince bunu kimin yaptığını sorunca arkadaşını ele vermeyen Mustafa, bütün sınıfın falaka cezası almaması için kendisini öne atacaktır ve Salih'i ele vermeden cezayı kendisi çekecektir. 

Bu olay sonrasında çok iyi arkadaş olacaklar ancak kısa bir zaman sonra Mustafa, babasını kaybedecektir ve ölüm döşeğindeyken büyüyünce şerefli bir asker olmasını isteyecektir. Aradan yıllar geçecek ve babasının vasiyetini yerine getirecek, 1894 yıllarında ikisi de askeri orta okulunda yatılı olarak öğrenim görmeye başlayacaklardır. 

O yıllarda kendi yaşıtlarının oynadığı oyunları basit bulan Mustafa, onlara savaş oyunları öğretecektir ve genellikle Salih ile birlikte zaman geçireceklerdir. Aynı zamanda Mustafa ve annesi, zor bir şekilde geçinmektedirler ve o gün okuldan izne çıkan Mustafa, eve geldiğinde Ragıp efendiyi görecek ve annesi Zübeyde hanımın O'nunla evlendiğini öğrenecektir. 

Ancak bu durumdan Mustafa hiç hoşlanmayacak ve halasına yerleşecek, aylarca O'nda kalacaktır. Zübeyde hanımda Mustafa'nın gönlünü almak için uğraşacaktır. Diğer taraftan Salih Bozok, Atatürk'ün komadaki bedeni başında konuşarak, bazen de yazarak hikayeyi anlatmaktadır. 1898 yılında okulu biten Mustafa, bu süreçte annesini özlemiştir ve okuldan dönünce annesinin evine gitmiştir ve evde artık birde kız kardeşi vardır. Ve 1911 yılında Harbiye askeri okulu bitirerek ikisi de, Salih ve Mustafa, Subay olmuşlardır. Ve bu dönemlerde emperyalist güçler Osmanlıyı parçalamaya başlamışlardır ve Selanik'te kaybedilmiştir. Yunan ordusu Selanik'e girince Türkler akın akın Selanik'i terk etmek zorunda kalmışlardır. Atatürk ise cepheden cepheye koşarak mücadele vermektedir. Ve bu sırada Salih, Selanik elden giderken Mustafa'nın annesi ve kız kardeşine sahip çıkamamıştır ve Mustafa, bunu duyunca çok üzülmüştür. Annesi ise kız kardeşi ile birlikte bir çok Türk ile birlikte yürüyerek İstanbul'a doğru gelmektedirler. Ve Mustafa, belirli bir süre sonra İstanbul'a gelen Selanikli Türkler arasında annesini ve kız kardeşini çok perişan halde bulacaktır ve İstanbul'da ki bir akrabalarına yerleşeceklerdir. Ragıp bey ise Selanik'te kalmıştır. 

Diğer tarafta hikayeyi anlatan Salih Bozok, doktora kendisini öldürmek için kalpten kurşunun nasıl gireceği konusunda bilgi almaktadır. Ve 1915 Çanakkale Savaşı olacaktır ve Türkü, Rumu, Kürdü, Ermenisi, Yahudisi ve Arabı ile tek millet olarak düşman kuvvetleri ile savaşacaklardır. Mustafa Kemal, bu savaşta kalbinden yara alacaktır ancak yılmadan savaşmaya devam edecektir ve bir çok şehit vererek bu savaşı kazanacaklardır. 

1938 yılına gelindiğinde ise halk Mustafa Kemal'in sağlığını yakından takip etmektedirler ve halk arasında büyük bir reaksiyona sebep olacağı ve komadan kurtulacağı umudu ile halka henüz Atatürk'ün komada olduğu söylenmemiştir, Salih Bozok umudunu hiç kaybetmemiştir. Ve Çanakkale'de gösterdiği üstün başarı sonrasında Atatürk paşa olmuştur ve Salih Bozok'u yaveri olarak tayin etmiştir. Bu sırada Anadolu düşman orduları tarafından paylaşılmaya başlanmıştır, İzmir, İstanbul kuşatılmıştır ve Mustafa Kemal, bir isyan başlatmak için Anadolu'ya gitmeye karar verecektir. 

Anadolu halkı 10 senedir her koldan düşmanla savaşmaktan bitap düşmüştür ve Mustafa Kemal Atatürk bu duruma çok üzülmektedir. Ve 1919'da Erzurum'a gidecektir ve burada böbrek rahatsızlığı baş gösterecektir. Bu sırada Mustafa Kemal'e üstünden gelen ve İngiliz asıllı olan emire uymayacak ve Milli Mücadele için ordudaki bütün görevlerinden istifa edecektir. Ve Atatürk hakkında isyancı olmak suçundan ölüm kararı çıkarılacaktır. Ama Atatürk bunları umursamadan Cumhuriyetin temellerini atan projelerini hazırlayacaktır. Sonrasında Ankara'da kendi birliklerini oluşturan paşa, Çankaya'da kendisi için hazırlanmış bir eve geçecek ve akrabası Fikriye hanımda burada O'nunla birlikte kalacaktır. Burada meslektaşları ile bir akşam yemeği yiyen Atatürk, o sıralarda başı kapalı olan Fikriye'nin başını açmasını ve kendileri ile oturmasını isteyecektir. Bir inkılap yapılacaksa buna kendi evimizden başlamamız gerekir diye de ekleyecektir. 

Sonrasında Mustafa Kemal'in ustaca planları sayesinde Yunan kuvvetleri her cephede yenilmeye başlamıştır. Her şeyini kaybetti denilen Millet Meclisi Ordusu, zafer üstüne zafer kazanıyordur. İzmir geri alınmıştır ve Rum'lar, İzmir'i terk etmek zorunda kalmışlardır. 

Yunan ordusu bozulmuş hükumet düşmüştür. Ve artık Mustafa Kemal ülkeyi düşmanlardan temizlemiş ve kendisini yurtta ve Dünya'da barış için çalışmaya adayacaktır. Bu sırada İzmir'de Latife hanımla tanışacaktır ve 3 dil bilen Latife hanım, O'na tercümanlık yapacak, yabancı dilde mektuplarını yazacaktır. İzmir'de geçen süre zarfında Latife hanım Atatürk'e çok yardımcı olacak, O'nun yaratmak istediği kadın figürü için uygun biri olduğunu düşünecektir. Ve Fikriye ise bu durumda ikinci plana atıldığını düşünecektir ancak Fikriye verem olmuştur ve tedavi edilmesi gerekmektedir. 

Diğer tarafta Zübeyde hanım, bir gün Latife hanımı ziyarete gelecektir ve sonrasında sağlığı iyice kötüleşecek ve Salih Bozok'a vasiyet olarak Latife hanımla evlenmemesi gerektiğini söyleyecektir. Ancak Salih, bunu Mustafa Kemal'e söylemeyecek, birlikte mesut olacaklarını düşünecektir. Ve bunu söylemediği için Salih Bozok kendisini asla affetmeyeceğini belirtecektir. 14 Ocak 1923'de Mustafa Kemal, annesinin ölüm haberini alacak ancak haber gelmeden önce O, annesinin ölümünü bilecektir. Sonraki günlerde Fikriye tedavi gördüğü hastanede zor zamanlar geçirecek ve bu olay, Mustafa Kemal'in Latife ile evlendiği zamana denk gelecektir. Ve sonunda 1923'te Cumhuriyet ilan edilecek ve Osmanlı İmparatorluğu tarihe karışacaktır. Bunu halifeliğin kaldırılması, kılık kıyafet değişikliği, latin alfabesine geçiş gibi devrimler izlemiştir. Hepsi de yıldırım gibi ardı ardına gelmiştir. 

Ancak Mustafa Kemal'ın artık eşi olan Latife hanım, evlerinde huzursuzluk çıkarmaktadır ve o günlerde Mustafa Kemal'i ziyaret etmeye gelen Fikriye'yi Mustafa Kemal'in haberi olmadan evden kovdurmuştur. 

Ve bu kovulmaya dayanamayan Fikriye, giderken Mustafa Kemal'in kendisine hediye ettiği silah ile kendisini vuracaktır ve hayatını kaybedecektir. Ve Mustafa Kemal bu olaya çok üzülecek, aylarca kendisine gelemeyecektir. Gün geçtikçe Latife hanımın çıkardığı huzursuzluklar Mustafa Kemal'de sağlık problemleri ortaya çıkaracak ve geçirdiği bir kriz sonrasında Salih Bozok'a derhal Latife'yi İzmir'e gönder ve boşanma işlemlerini başlat diyecektir. Ve boşanma sonrasında Latife hanımla bir daha hiç görüşmemiştir. 

Son olarak Mustafa Kemal, Türk toplumunun medenileşmesini yakından takip etmeye başlamıştır ve artık sağlık sorunları ciddi bir hal alınca yatağa düşmüştür ve 1938 yılında komaya girmiştir. Salih Bozok'ta oğluna yazdığı mektubu burada bitirmiştir. Ve saat 9.05 gece komada olan Mustafa Kemal Atatürk, hayatını kaybedecektir. Ve bu ölüm haberini alan Salih Bozok, son kez Mustafa Kemal'in bedenine bakacak ve odasına giderek hayatına son verecektir. Ve film böylelikle son bulacaktır.

Atatürk'ün yaveri ve en yakın dostu olan Salih Bozok'un gözlerinden Atatürk'ün hayatının anlatıldığı biyografi, dram, savaş, tarih filmidir.